Mijn eerste hyperventilatie aanval had ik op mijn dertiende. Omdat ik niet wist wat er toen gebeurde en er door mijn ouders ook verder geen aandacht aan werd besteed, vergat ik het hele voorval. Ik leek even onwel te zijn geworden in de auto, en daar bleef het bij.
Een tijd later kreeg ik wel vaker vreemde tintelingen in mijn aangezicht en vingers, vooral in de auto, maar ik hield dit voor mezelf. Ik was bijna 16 jaar toen iemand me vertelde dat dit wel eens hyperventilatie zou kunnen zijn. Ik was erg opgelucht toen dit alles een naam kreeg en ik volgde regelmatig ademhalingsoefeningen bij een fysiotherapeut.
Door problemen op school en thuis kreeg ik steeds regelmatiger aanvallen, waardoor ik op mijn 16de al chronisch hyperventileerde. Ik kon deze aanvallen steeds stoppen door op mijn ademhaling te letten. Ook gingen deze aanvallen meestal vanzelf over, als ik me afzonderde. Ik bleef vooral last hebben van duizeligheid maar dit werd gezien als een gevolg van stress.
Ik was net 18 jaar toen ik mijn allereerste echte paniekaanval kreeg. Ik dacht dat ik zou sterven en de dokter kwam langs. Natuurlijk was de aanval op dat moment al voorbij en ook hier werd er geen verdere aandacht aan het probleem gegeven. Ik wist niet wat me was overkomen en durfde er met niemand over praten.
Een jaar later kreeg ik regelmatig paniekaanvallen, soms dagelijks, waardoor ik op een bepaald moment zelfs niet meer naar buiten durfde. De angst voor de angst was aanwezig en mijn wereld werd steeds kleiner. Het onbegrip in mijn omgeving maakte het er niet makkelijker op. Ik kreeg toen wel voor de eerste keer begeleiding (medicatie en therapie), maar deze leken weinig te helpen. Wel vond ik steun bij mensen die hetzelfde hadden meegemaakt. Zij wisten wat ik voelde en konden me net die raad geven om me op weg te helpen.
Nu, jaren later, kan ik terugkijken op mijn hyperventilatie en de hulp die ik ervoor kreeg. Ik heb voor mezelf gevonden wat mij het beste helpt en geef deze tips graag door aan anderen.
Ik vind het vooral spijtig dat iemand bij een eerste aanval onvoldoende informatie krijgt, waardoor een tweede aanval meestal niet ver weg is. Ook grijpen dokters nog te vaak naar medicatie, terwijl een degelijk gesprek en ontspanningsoefeningen vaak een beter resultaat geven. Bovendien zijn er erg goede natuurlijke middeltjes op de markt die je helpen om rustig te blijven.
Graag wil ik hier enkele eenvoudige, maar toch belangrijke zaken op een rijtje zetten. Deze kunnen je helpen om makkelijker om te gaan met je hyperventilatie of angsten.
Bespreek wel het nodige met je huisarts.
Ademhaling
Ik raad natuurlijk iedereen aan om je ademhaling te oefenen. Een goede buikademhaling kan een aanval voorkomen en kan je helpen om rustig te blijven.
Let op met ademen in een plastiek zak. Zorg dat er steeds een gaatje in wordt gemaakt, of dat je de zak niet helemaal over je mond houdt. Het is belangrijk dat je nog steeds zuurstof binnen krijgt (maar dan in beperkte mate). Zo voorkom je dat je opnieuw naar lucht gaat happen als je de zak verwijdert.
Je kan ook altijd proberen om in je handen te ademen. Dit is ook een geruststelling omdat je je handen steeds bij je hebt en er dus altijd kan op rekenen.
Bij de apotheek kan je een toestelletje krijgen 'hyperfree', waar je in kan ademen. Dit heeft me nooit echt geholpen, maar misschien helpt het voor anderen wel.
Naast een degelijke buikademhaling is er nog een andere manier van ademen om een aanval te stoppen. Deze is niet zo makkelijk uit te leggen, dus neem zeker contact op als je hier meer over wil weten. Deze werkt namelijk heel erg goed:
Adem rustig langs je neus in en langs je mond uit. Span bij het uitademen je lippen bij mekaar en zet druk op je uitademing. Span je buikspieren op en pers de lucht tussen je lippen naar buiten (alsof je een ballon zou opblazen). Maak je uitademing zo lang mogelijk. Adem daarna rustig weer in langs je neus en ontspan. Doe dit zo lang tot je klachten verdwenen zijn. Het begin van de oefening is niet echt makkelijk, maar je zal merken dat je lichaam op deze manier erg snel opnieuw evenwicht vindt.
Ademen via de flanken is voor sommigen ook erg doeltreffend tijdens een aanval. Ga rechtop zitten en steun met je ellebogen op je knieën. Hierdoor ga je meer ademen met je flanken. Voor sommigen is dit de ideale positie, voor anderen dan weer niet. Probeer deze zeker uit.
Probeer je niet te veel te focussen op je ademhaling
Een goede ademhaling kan je helpen maar brengt op langere termijn geen oplossing. Bovendien kan je niet constant op je ademhaling letten. Ademen hoort spontaan te gebeuren. Een snellere ademhaling is steeds een gevolg van een emotie, gedachte of fysieke verandering. Wees dus enkel bezig met je ademhaling als het echt nodig is.
Zorg vooral dat je tot rust kan komen. Te veel aandacht voor je ademhaling heeft soms een averechts effect. Dit hangt erg af van persoon tot persoon. Een juiste ademhaling kan een hyperventilatieaanval snel stoppen, maar neemt de paniek of angst niet weg. Als je helemaal rust hebt gevonden, kan je wel gaan werken met ademhaling tijdens relaxatie en om je energie weer op peil te krijgen.
Maak het je bij een angst- of paniekaanval vooral makkelijk
Zorg dat er niet te veel mensen bij je in de buurt zijn en dat je je volledig op jezelf kan concentreren. Ga na wat voor jou aangenaam is. De ene is graag alleen, de andere heeft graag iemand bij zich.
Zoek uit hoe jij het makkelijkst kan ontspannen. Er wordt steeds aangeraden om te gaan liggen bij een aanval, maar ik vind (half) rechtop zitten makkelijker. Het heeft een aantal voordelen:
- je kan rondkijken waardoor je je bewust blijft van je omgeving
- je kan je buik makkelijker ontspannen waardoor je buikademhaling makkelijker gaat
- je kan je lichaam observeren waardoor je meer bij jezelf blijft
Hou je aandacht bij jezelf
Maak contact met bekende zaken
Ben je thuis, kijk dan naar alle vertrouwde dingen in de kamer en word opnieuw één met de ruimte. Ben je in een niet zo vertrouwde omgeving, word je dan vooral bewust van jezelf en kijk naar persoonlijke spullen zoals je kleding, juwelen, handtas,...
Hou je voeten op de grond
Dit kan je makkelijker doen als je (half) rechtop zit. Zorg dat je enkele aardingsoefeningen kent en ga met je aandacht naar je bekken, benen en voeten. Verleg je aandacht van je hoofd naar je benen.
Lees meer over aarden: http://plazilla.com/waarom-aarden-belangrijk-is
Doe iets wat je aandacht bij jezelf houdt
Drink water met heel kleine slokjes, aai rustig over je hand of kruis je armen voor je. Deze kleine dingen zorgen ervoor dat je je net iets meer geborgen voelt, waardoor je sneller rustig wordt
Raak bepaalde punten aan
Als je onrustig wordt, kan je je armen voor je borst kruisen, zodat je handen je longpunten raken. Masseer deze punten eventueel zachtjes. Je vindt deze punten net onder je sleutelbeen, naar je schouder toe. Deze houding zorgt ervoor dat je aandacht en energie bij jezelf blijft en dat je je meer geborgen en veilig voelt. Probeer dit zeker ook eens als je rustig bent. Je zal merken dat dit heel wat verandert.
Ben je gevoelig voor je omgeving of de gevoelens van anderen? Leg dan regelmatig eens je handen over je zonnevlecht (net onder je maag) en kijk wat het met je doet.
Zit de onrust vooral in je hoofd? Leg dan één hand op je voorhoofd en de andere in je nek (net op je schedelrand) en hou dit enkele minuten.
EFT kan je helpen om angsten te verminderen door het 'tappen' op bepaalde punten. Neem contact op als je hierover meer wil weten.
Laat je ondersteunen
Tijdens een aanval kan je vragen aan een vertrouwd persoon om achter je te gaan zitten. Laat deze persoon de armen stevig om je middel slaan (onder je armen door), zodat jij tegen deze persoon aan kan gaan leunen. Probeer dit ook eens als je rustig bent om te weten of dit voor jou goed voelt.
Zoek hulp en praat over je hyperventilatie en angsten
Zorg dat je iemand hebt die je begrijpt, die weet wat je doormaakt. Er zijn heel wat mensen met hyperventilatie, maar spijtig genoeg is het nog steeds iets wat liever wordt weggestopt. Praat regelmatig met iemand die hetzelfde heeft doorgemaakt.
De meeste therapeuten, dokters en specialisten weten wat hyperventilatie en angstaanvallen zijn vanuit hun opleiding, maar hebben totaal geen idee van wat het werkelijk met je doet. Zorg dat je je laat begeleiden door iemand die praat uit eigen ervaring.
Let op je voeding
Bepaalde voedingsmiddelen kunnen hyperventilatie uitlokken als je er gevoelig voor bent. Zo zal cafeïne je hartslag verhogen, waardoor je minder makkelijk rustig kan blijven. Mensen denken nog steeds dat suiker hen helpt bij een aanval en drinken daarom cola, niet wetende dat het hen enkel verder van huis brengt.
Kleurstoffen, bewaarmiddelen en smaakversterkers kunnen bepaalde fysieke gewaarwordingen teweegbrengen (bvb hartkloppingen, tintelingen, gevoelloosheid, overactiviteit,...) die met hyperventilatie worden geassocieerd. Hierdoor kan een echte aanval worden ingezet. Let vooral op met natriumglutamaten!
Lees meer:
http://plazilla.com/het-chinees-restaurantsyndroom-het-effect-van-natriumglutamaten
http://plazilla.com/effecten-van-cafeaane
http://plazilla.com/effecten-van-ongezonde-stoffen-in-onze-voeding
Alcohol heeft bij de meesten een rustgevend effect. Bij sommigen geeft het eerder een rusteloos gevoel waardoor de ademhaling en hartslag versnellen.
Wees voorzichtig met medicatie
Medicatie kan je even ondersteunen maar pakt de oorzaak van je probleem niet aan. Tijdens een aanval kan je iets kalmerends nemen, maar zorg ervoor dat je niet gewend raakt aan medicatie.
Heb je toch nood aan een kalmerend middel gedurende de hele dag? Probeer dan eerst iets natuurlijks. Bach Rescue helpt je rustig te blijven gedurende de dag, maar helpt zeker ook bij een aanval. Andere middeltjes, bvb op basis van valeriaan, kan je dagelijks innemen. Bespreek dit met je arts.
Zelf heb ik goeie ervaringen met Bach Rescue spray en pastilles, en Valdispert (op basis van valeriaan). Er kan altijd een persoonlijke combinatie van Bachbloesems worden gemaakt, waardoor jouw persoonlijke angsten en onzekerheden kunnen worden aangepakt.
Hyperventilatie is geen teken van zwakte!
Hyperventilatie komt het meeste voor bij mensen die zich al heel erg lang sterk houden. Zie een hyperventilatie- of angstaanval dus zeker niet als een teken van zwakte! Je lichaam geeft aan dat het de druk niet meer aan kan, dus tijd voor jou om iets te veranderen in je leven.
Zoek iemand die je vertrouwt en die je kan begeleiden in je proces. Stap weg van mensen die je niet ernstig nemen en je dus niet steunen. Je hoeft je niet te verdedigen of je probleem uit te leggen, verspil hier zeker geen energie aan. Hebben bepaalde personen die dicht bij je staan (bvb ouders, partner,...) toch een probleem met je situatie? Laat dan iemand die hetzelfde door heeft gemaakt met hen praten. Soms hebben mensen het nodig om het eens van iemand anders te horen. Denk er wel even over na of deze personen wel nog in je leven horen als ze jou niet onmiddellijk serieus nemen. Zoek mensen op die zacht en liefdevol met je omgaan. Op die manier zorg je ook voor jezelf en zal je je een heel stuk veiliger voelen.
Ga na wat je aanvallen uitlokt en werk aan je onzekerheden. Zie omgaan met hyperventilatie als een manier om jezelf beter te leren kennen. Als de oorzaak van je aanvallen niet helemaal duidelijk is, dan is het misschien tijd om je leven anders in te richten. Ga samen met een therapeut of coach na waar jij je goed bij voelt en wat je werkelijk wil. Je lichaam laat je weten dat jij heel wat in je hebt, maar dat je dit in je huidige leven nog niet naar buiten hebt gebracht.
In mijn praktijk praat ik vooral uit eigen ervaring als het om hyperventilatie en paniekaanvallen gaat. Een combinatie van gesprek, relaxatie en bachbloesems brengt meestal de eerste rust. Healing op emotioneel en energetisch vlak brengt me vaak bij de eigenlijke oorzaak. Zo kan het probleem bij de bron worden aangepakt.
© Leni De Chou