Reflectie: Voelen wat je voelt
Reflectie is een waardevolle manier van zijn die ons in staat stelt om te kijken naar wat we voelen, ervaren en denken. Vaak proberen we onze emoties te begrijpen of te verklaren, maar er is ook een andere manier van reflecteren: simpelweg voelen wat je voelt, zonder oordeel en zonder de behoefte om te begrijpen. Dit vraagt om aanwezigheid en acceptatie van wat zich aandient, in het moment, precies zoals het is.Voelen zonder oordeel betekent dat je je emoties, gedachten of lichaamssensaties waarneemt zonder ze als goed of slecht te labelen. In plaats van te denken: “Dit is een slechte emotie” of “Dit zou ik niet moeten voelen”, kun je ruimte maken voor het simpele feit dat je voelt wat je voelt. Deze houding van openheid kan verrassend bevrijdend zijn. Het neemt de druk weg om jezelf te analyseren of te corrigeren. Je hoeft niet direct te weten waar je emoties vandaan komen of wat je ermee moet doen. Ze mogen er gewoon zijn.
Het niet proberen te begrijpen kan tegenstrijdig voelen, zeker in een cultuur die vaak vraagt om alles te analyseren, op te lossen of te verklaren. Maar reflectie zonder het verlangen naar begrip kan een diepere verbinding met jezelf mogelijk maken. Door jezelf niet voortdurend af te vragen “Waarom voel ik dit?” of “Wat betekent dit?”, geef je jezelf de ruimte om simpelweg te ervaren. Het verstand hoeft hier niet te domineren; je gevoel krijgt de kans om zonder tussenkomst te bestaan.
Dit proces van niet-oordelende reflectie lijkt op meditatie. Wanneer je mediteert, laat je je gedachten, emoties en sensaties komen en gaan, zonder ze vast te grijpen of te beoordelen. Het doel is niet om tot conclusies te komen, maar om gewaar te worden. In het dagelijkse leven kan deze manier van voelen zonder oordeel een krachtige oefening zijn in zelfacceptatie. Je leert dat je emoties niet “gefixt” hoeven te worden, en dat ze vanzelf zullen veranderen als je ze de ruimte geeft.
Op deze manier kan je jezelf toestaan om gewoon te zijn. Je beweegt van een plek van controle en begrip naar een plek van overgave en rust. Dit wil niet zeggen dat begrijpen nooit nuttig is – het is juist vaak een belangrijk deel van persoonlijke groei. Maar soms, door gewoon te voelen zonder oordeel, vindt er een subtiele verschuiving plaats, waarin inzichten vanzelf naar boven komen, op hun eigen tijd en zonder dat je ernaar op zoek bent. Reflectie zonder het proberen te begrijpen is daarmee niet passief; het is een actief toelaten, een diep luisteren naar wat er binnenin je leeft.
In mijn werkboek 'Op weg naar Zelfacceptatie' heb ik het over meditatie, reflectie en journaling: